Linux dağıtım bilgisi öğrenme

Linux’ta işletim sistemi ile ilgili bilgileri almak için lsb_release komutu kullanılır. Bu komut tek başına kullanılmaz ve komuttan sonra ilgili parametreleri kullanmak gerekir.

lsb_release [parametre]

Kullanılabilir parametreleri görmek için lsb_release --help komutuna bakalım:

salih@altuntas:~$ lsb_release --help
Usage: lsb_release [options]

Options:
  -h, --help         show this help message and exit
  -v, --version      show LSB modules this system supports
  -i, --id           show distributor ID
  -d, --description  show description of this distribution
  -r, --release      show release number of this distribution
  -c, --codename     show code name of this distribution
  -a, --all          show all of the above information
  -s, --short        show requested information in short format

Genellikle tüm bilgileri görmek için lsb_release -a komutu kullanılır.

Linux kernel bilgisi öğrenme

Kernel (çekirdek) bilgilerini öğrenmek için uname (Unix Name) komutu kullanılır.

uname [parametre]

Kullanılabilir parametreler:

salih@altuntas:~$ uname --help 
Kullanım: uname [SEÇENEK]...
Belirli sistem bilgilerini yaz.  SEÇENEK olmadan -s ile aynı.

  -a, --all                sıralamaya uyarak tüm bilgileri yaz,
                             eğer bilinmiyorsa -p ve -i atlama hariç:
  -s, --kernel-name        çekirdek adını yaz
  -n, --nodename           ana ağ bilgisayarının adını yaz
  -r, --kernel-release     çekirdek sürümünü yaz
  -v, --kernel-version     print the kernel version
  -m, --machine            print the machine hardware name
  -p, --processor          print the processor type (non-portable)
  -i, --hardware-platform  print the hardware platform (non-portable)
  -o, --operating-system   print the operating system
      --help     bu yardımı gösterir ve çıkar
      --version  sürüm bilgisini gösterir ve çıkar

Genellikle tüm bilgileri görmek için uname -a kullanılır.

Linux takvim görüntüleme

Linux’ta takvim bilgilerini görüntülemek için cal komutu kullanılır. Komut tek başına kullanıldığında bulunduğunuz gündeki takvimi ekrana basar.

cal [parametre]

Kullanılabilir parametreler:

salih@altuntas:~$ cal --help
cal: geçersiz seçenek  -- '-'
Usage: cal [general options] [-jy] [[month] year]
       cal [general options] [-j] [-m month] [year]
       ncal -C [general options] [-jy] [[month] year]
       ncal -C [general options] [-j] [-m month] [year]
       ncal [general options] [-bhJjpwySM] [-H yyyy-mm-dd] [-s country_code] [[month] year]
       ncal [general options] [-bhJeoSM] [year]
General options: [-31] [-A months] [-B months] [-d yyyy-mm]

İstenilen bir ay ve yıla ait takvimi ekranda görmek isteseydik cal komutundan sonra ay ve yıl numaralarını aralarında boşluk bırakarak yazmak gerekecekti.

cal 10 2020

Linux saat ve tarih görüntüleme

date komutu ile sistem saati ve tarihi görüntülenebilir.

date

Linux sistemin ne kadar açık olduğunu görme

uptime

Komutun kaynak ve kılavuz dizinlerini bulma

whereis komutuyla, komutların kaynak dizinlerinin ve kılavuz sayfalarının konumu bulanabilir.

whereis [komut]

Kullanılabilir parametreler:

salih@altuntas:~$ whereis --help

Kullanım:
 whereis [seçenekler] [-BMS <dizin>... -f] <isim>

Bir komut için çalıştırılabilir, kaynak ve klavuz-sayfası dosyalarını bul.

Seçenekler:
 -b         sadece ikili dosyaları ara
 -B <dizinler>  ikili dosyaları arama yolunu tanımla
 -m         sadece klavuzları ve bilgi dosyalarını ara
 -M <dizinler>  klavuz ve bilgi dosyaları arama yolunu tanımla
 -s         sadece kaynak dosyalarını ara
 -S <dizinler>  kaynak dosyalarını arama yolunu tanımla
 -f         <dizinler> argüman listesini sonlandır
 -u         sıradışı girdileri ara
 -l         etkili arama yollarını göster

 -h, --help     display this help
 -V, --version  display version

Linux RAM miktarını öğrenme

free komutu ile toplam RAM, kullanılan RAM ve boş RAM miktarı kullanılabilir. free komutu parametresiz kullanıldığında çıkan sonuçlar kilobayt cinsinden hesaplanmaktadır.

free

Kullanılabilir parametreler:

alih@altuntas:~$ free --help

Usage:
 free [seçenekler]

Options:
 -b, --bytes         çıktıyı bayt olarak göster
     --kilo          show output in kilobytes
     --mega          show output in megabytes
     --giga          show output in gigabytes
     --tera          çıktıyı terabayt olarak göster
     --peta          show output in petabytes
 -k, --kibi          show output in kibibytes
 -m, --mebi          show output in mebibytes
 -g, --gibi          show output in gibibytes
     --tebi          show output in tebibytes
     --pebi          show output in pebibytes
 -h, --human         çıktıyı rahat okunabilir olarak göster
     --si            1000'in katlarını kullan, 1024'ün değil
 -l, --lohi          detaylı alt ve üst bellek istatistiklerini göster
 -t, --total         Bellek + takas dosyası için toplamı göster
 -s N, --seconds N   yazdırmayı N saniyede bir tekrarla
 -c N, --count N     yazdırmayı N defa tekrarla ve çık
 -w, --wide          wide output

     --help     bu yardım metnini görüntüle ve çık
 -V, --version  output version information and exit

Linux kullanılan komutları görme

Terminalde yazılan tüm komutlar history komutu ile görüntülenebilir.  Ön tanımlı olarak son kullanılan 1000 komut hafızada tutulmaktadır.

history

history çıktısındaki bir komutu yeniden kullanmak için ünlem işaretinde sonra komutun history çıktısındaki numarası yazılır. Örneğin, paylaştığım ekran görüntüsünde yer alan lsb_release -a komutunu tekrar kullanmak için !10 yazmak yeterli olacaktır.

Hafızada yer alan komut geçmişini silmek için ise history -c komutu kullanılır.