2018’in sonlarına gelirken Fedora 29. sürümünü çıkarttı. Daha önceden Fedora 28’i kullanmış ve çok fazla hata mesajı aldığım için fazla dayanamayıp başka dağıtıma geçmiştim. Genel olarak Fedora’nın hafif ve kararlı olduğu dile getirilir. Lakin bugüne kadar ben bir türlü ne istediğim kararlılığı ne de hafifliği bulabildim.
Görsellik
Fedora 29 ön tanımlı masaüstü ortamı olarak GNOME ile geliyor. Açıkçası GNOME masaüstü ortamını ben çok seviyorum. Görüntü olarak göze hoş geliyor. Yalnız son güncellemeleri ile kiminin sevebileceği kiminin ise sevmeyeceği bir işe imza attılar. Sade bir masaüstü için, masaüstüne hiçbir şey konulamaz hale getirdiler. Önceden masaüstünü hoyratça kullanabilirken şimdilerde sadece arka plan resmini değiştirebilir durumda. Bence bu opsiyonel olmalıydı.
Sistem Kaynak Kullanımı
Sistem saf haliyle 1.6 GB bellek kullanıyordu. Zaten GNOME’de görsellik ön planda olduğu için bence kabul edilebilir bir kaynak kullanımına sahip. Ama düşük belleğe sahip bilgisayarlarda uygulama sayısı arttıkça bu kullanım sorun olabilir.
Uygulama kurulumu ve çeşitliliği
Sistem içerisinde gömülü olarak GNOME Yazılımlar uygulaması ile geliyor. Bunun haricinde SNAP ve FLATPAK paketleri de kurularak uygulama arşivi genişletilebiliyor. Ayrıca .rpm uzantılı dosyalar herhangi bir derlemeye ihtiyaç duymadan kurulabiliyor.
DNF paket sistemi kullanımı
Benim gibi Ubuntu ve Debian tabanlı dağıtımları kullanmış olanlar terminalde biraz bocalayabilirler. Eller hemen apt-get yazmaya gidiyor. Bu alışkanlığı biraz değişecek çünkü, Fedora DNF paket sistemini kullanıyor ve komut olarak DNF kullanmak gerekecek. Temel komutlarda birçok şey aynı olduğu için sorun değil. Sadece birkaç değişikliği uygulamak gerekecek.
Bu arada terminalde dnf help yazarak kullanılabilecek komutlar görüntülenebilir ki bu da zaten çok yardımcı oluyor.
help komutunun çıktısı baya uzun. Ama kısaca ana komutlar ve açıklamaları şu şekilde:
autoremove : aslen bağımlılık olarak yüklenen artık gereksinim duyulmayan tüm paketleri kaldır check : packagedb içindeki sorunları denetle check-update : uygun paket yükseltmeleri için denetle clean : önbellekteki veriyi kaldır deplist : List package's dependencies and what packages provide them distro-sync : yüklenen paketleri uygun olan en son sürüme eşzamanla downgrade : bir paketi eski sürüme döndür group : küme bilgisini göster ya da kullan help : yardımcı olan kullanım iletisi göster history : işlem geçmişini göster ya da kullan info : bir paket ya da paketler kümesiyle ilgili ayrıntıları göster install : sisteminize bir paket ya da paketler kurun list : bir paket ya da paketler kümesini listele makecache : üstveri önbelleği oluştur mark : yüklenen paketleri kullanıcı tarafından yüklendi olarak imle ya da imini kaldır module : Interact with Modules. provides : verilen değerdekini hangi paketin sağladığını bul reinstall : paketi yeniden yükle remove : sisteminizden paket ya da paketler silin repolist : yapılandırılmış yazılım depolarını göster repoquery : anahtar kelimeyle eşleşen paketler için ara repository-packages : run commands on top of all packages in given repository search : verilen dizgedeki için paket ayrıntılarını ara shell : etkileşimli DNF kabuğu çalıştır swap run : an interactive dnf mod for remove and install one spec updateinfo : paketlerle ilgili önerileri göster upgrade : sisteminizdeki bir paketi ya da paketleri yükseltin upgrade-minimal : upgrade, but only 'newest' package match which fixes a problem that affects your system
Komut kullanımına basit bir örnek vermek gerekirse sistem güncellemesi için şu komut kullanılacaktır : sudo dnf distro-sync
Karşılaştığım sorunlar
Karşılaştığım iki sorun bu dağıtımı kullanmamdan vazgeçmemi sağladı. Dağıtım içinde dahili olarak gelen Yazılımlar uygulaması haricinde başka paketler kullanılarak kurulan uygulamalarla problemler yaşadım.
1. sorun : Kurulan uygulama ya da eklenti uygulama menüsünde görünmüyordu. Çalıştırmak için terminalden uygulamayı çağırmak ya da bilgisayarı yeniden başlatmak gerekiyordu.
2. sorun : Uygulamaları rıhtıma ekleyip çalıştırdığımda, uygulamanın mevcut pencere yerine yeni pencere açması idi. Bu benim için büyük problem teşkil etti. Çünkü birçok uygulamayı aynı anda çalıştırdığım zaman kullanacağım pencere sayısının 2 katı kadar gereksiz pencere açılmış olacaktı. Aşağıdaki görüntü sanırım ne demek istediği daha iyi şekilde açıklar.
Yaşadığım bu iki problem dolayı tekrar Ubuntu’ya döndüm. Gerçi bu problemler sadece GNOME’ye özgü olabilir. Diğer masaüstü ortamlarında olmayabilir. Diğer masaüstü ortamları ise sayfasından indirebilir durumda. Diğer ortamları denemek ve görmek lazım ama GNOME için durum bu şekilde.
